KABLOLAR

Kablo Tipleri ve Özellikleri

Kablolar elektriksel sinyal ve güç taşıyan ekipmanlardır. Yaptıkları ve kullanıldıkları yere göre seçimi yapılır.

Kablo Seçimi Nelere Göre Yapılmalı

Nerede ve ne için kullanıldıkları düşünülerek kablo seçimi yapılmalı. Bu anlamda yüzlerce kablo çeşidi bulunabilir. Bunları temel iki kategoriye göre ayırabiliriz.

1- Sinyal Kabloları

Elektiriksel işaret taşırlar. Enerji taşımazlar. Bu sinyalin genliği 220 – 0,001 Vdc veya Vac arasında değişebilir. Sinyal kablolarının enerji iletimi yapanlar ile aynı tavada veya kanalda döşenmesi kesinlikle büyük bir yanlıştır. Enerji kablolarından geçen akımın sinyal kablolarını indüklemesi sonucu sinyalde ciddi bozulmalar veya tespiti zor arızalar meydana gelebilir.

Sinyalin genliği düşmeye başladığında ekran diye tabir ettiğimiz ve kabloyu dış elektriksel indüklemelerden koruyacak yüksek iletkenlik değerlerine sahip dış bir kılıf kullanılması gerekecektir. Özellikle milivoltlar mertebesinde sinyal taşınıyorsa bu örgü oranının % 85 lerde tutulması kesinlikle faydalı olacaktır.

Yüksek frekanslı bir veri iletiminin olduğu hatta kullanılacak olanlarının klavuzlu olmasına dikkat edilmelidir. Frekansın artması ile klavuzun çapıda artacaktır. Klavuz kavramı belki yabancı gelecektir ama kısaca; koaksiyel kablo diye tabir ettiğimiz kablolar aslında sinyal klavuzu olan kablolardır. Dış çeperde bulunan örgülü iletkenle merkezde bulunan tek veya çoklu bakır iletken arasında ki mesafe klavuzdur. Buna ne gerek var derseniz; yüksek frekanslı işaretler kablonun en dış çeperinden ilerlerler. Bu frekans daha da artarsa işaret kablolnun etrafında ona temas etmeksizin, havada ilerler. Yüksek frekanslı ve kablonun en dış çeprini kendine klavuz yapıp belli bir mesafede kablodan uzakta seyreden bu sinyalin sağlıklı iletimi için klavuz gereklidir.

Tüm bunlarının yanında; sıcaklık, titreşim, mekanik zorlamalar ve benzeri bir çok fiziksel koşul sinyal iletimini etkileyecek olup işin mühendisliği yapılırken bunlar da göz önüne alınmalıdır.

2- Enerji Kabloları

Enerji iletiminde kullanılacak kablolarda dikkat edilecek temel hususlar; ne kadar enerji taşıyacağı , mekanik zorlamalar, dış etkenler, havada veya yer altında kullanılacağı gibi hususlara göre kablo seçimi yapılır. İşin mühendisliğine gelince işin içine; gerilim düşümü, akım taşıma kapasitesi gibi noktalarda girecektir.

Özellikle AC motorların kullanılacağı uygulmalarda %3 gerilim düşümünün baz alınması uygulmanın gelecekteki karakteristiğini olumlu etkilemesi açısından tavsiye edilir. Genelde bu rakam %5 gibi bir gerilim düşümüne göre kablo seçilir ama tabsiyemiz % 3 dür. Diğer tesissatlarda da % 5 ‘in altına inmemeniz mühendislik açısından tavsiye edilir.

Tüm bunların yanında invertör ve benzeri uygulamalar ile sürülen yüklerde kullanılacak kabloların kesinlikle ekranlı olması gerekmektedir.